Obowiązkowe a dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
W zależności od tytułu podlegania ubezpieczenia w ZUS mogą być obowiązkowe lub dobrowolne. Dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę sprawa jest prosta, ponieważ w tym przypadku wszystkie ubezpieczenia zarówno społeczne, jak i zdrowotne są obowiązkowe.
Dla przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą sprawa jest bardziej złożona. Przedsiębiorca, który nie odprowadza składek z innego tytułu np. z umowy o pracę lub odprowadza od niższej podstawy niż obowiązująca minimalna – podlega obowiązkowo do ubezpieczenia zdrowotnego oraz do ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowego oraz wypadkowego. Ubezpieczenie chorobowe w tym przypadku jest dobrowolne.
Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego można przystąpić tylko wtedy, gdy obowiązkowe są ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Brak ubezpieczenia chorobowego a opieka lekarska na NFZ
Na wstępie należy zaznaczyć, że podleganie do ubezpieczenia chorobowego nie ma wpływu na możliwość korzystania z opieki lekarskiej w ramach NFZ – za tę możliwość odpowiada podleganie do ubezpieczenia zdrowotnego. Każda osoba, która podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu np. pracownik, zleceniobiorca, przedsiębiorca, ma prawo korzystać bezpłatnie z opieki medycznej w ramach NFZ.
Korzyści z podlegania do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego
Jakie zatem możliwości daje podleganie do ubezpieczenia chorobowego?
Podleganie do ubezpieczenia chorobowego oraz opłacanie z tego tytułu składki daje przedsiębiorcom prawo do zasiłku wypłacanego przez ZUS.
Prawo do zasiłków
Przedsiębiorca opłacający ubezpieczenie chorobowe ma prawo do skorzystania z następujących świadczeń:
- Zasiłek chorobowy – w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby;
- Zasiłek macierzyński – podczas urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, ojcowskiego;
- Zasiłek opiekuńczy – w przypadku konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny;
- Świadczenie rehabilitacyjne – w okresie rehabilitacji
Przedsiębiorca może w każdej chwili zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego należy jednak pamiętać, że prawo do zasiłku chorobowego nabędzie dopiero po upływie 90 dni. Okres wyczekiwania nie dotyczy prawa do zasiłku opiekuńczego.
Kolejną korzyścią (poza otrzymanym zasiłkiem z ZUS) podlegania do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego jest mniejsza płatność do ZUS. Przedsiębiorca, który przebywał w danym miesiącu np. na zwolnieniu lekarskim przez 14 dni ma prawo do pomniejszenia składek społecznych (emerytalna, rentowa, wypadkowa) o dni choroby. Takie samo prawo ma w przypadku opieki, urlopu macierzyńskiego czy urlopu rodzicielskiego.
Przykład 1
Przedsiębiorca korzysta z 2 tygodni urlopu ojcowskiego na dziecko. Za okres urlopu ojcowskiego otrzyma z ZUS zasiłek. Dodatkowo będzie miał prawo do pomniejszenia składek społecznych za wrzesień proporcjonalnie o 14 dni.
Przykład 2
Przedsiębiorca korzysta z rocznego urlopu macierzyńskiego w związku z urodzeniem dziecka. W tym czasie będzie otrzymywała zasiłek z ZUS oraz nie będzie opłacała składek na ubezpieczenie społeczne. Będzie miała obowiązek opłacać składkę jedynie na ubezpieczenie zdrowotne. Nie ma konieczności zawieszać działalności na czas urlopu macierzyńskiego.
WAŻNE!
W trakcie urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i ojcowskiego nie ma konieczności zawieszania działalności, a przedsiębiorca w tym czasie może wystawiać faktury.
Ile wynosi miesięczna składka za ubezpieczenie chorobowego?
Wysokość miesięcznej składki na ubezpieczenie chorobowe stanowi 2,45% podstawy ogłoszonej w danym roku.
| Duży ZUS | ZUS preferencyjny | |
|---|---|---|
| Wysokość składki | 127,49 zł | 34,30 zł |
Powyższe składki są składkami minimalnymi, co oznacza, że przedsiębiorca w każdej chwili może zadeklarować opłacanie składki na ubezpieczenie chorobowe od wyższej podstawy. Miesięczna podstawa składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w 2025 rok nie może przekroczyć 21 682,50 zł
Podsumowanie
Do każdego przedsiębiorcy oraz jego sytuacji należy podejść indywidualnie.
Podleganie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego daje gwarancje otrzymania środków pieniężnych w przypadku niezdolności do pracy lub konieczności sprawowania opieki, a co za tym idzie, również komfort psychiczny. W związku z tym korzyści dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego zdecydowanie przewyższają wysokość miesięcznej składki na ubezpieczenie.
Bibliografia
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
